Voordelen en risico's

Ontdek de voordelen en risico's van behandeling met een baclofenpomp, en bespreek dan met uw arts of intrathecale baclofen (ITB)-therapie* een mogelijke behandelingsoptie is voor u.

Voordelen van ITB-therapie*

Minder medicatie nodig

Bij hoge doseringen baclofen in tabletvorm kunnen bijwerkingen optreden zoals sufheid, verwardheid, duizeligheid, zwak voelen of misselijkheid. Het ITB-systeem brengt het geneesmiddel precies naar de plaats waar het nodig is (rechtstreeks in de vloeistof rond het ruggenmerg). Hierdoor krijgt u minder medicatie toegediend en heeft u minder kans op bijwerkingen. Bovendien werkt het beter dan baclofen in tabletvorm.^5-8

U kunt het eerst uitproberen

Middels een proefbehandeling kunnen u en uw arts uitproberen of uw lichaam goed reageert op de behandeling, voordat een permanent systeem wordt geïmplanteerd.

Geprogrammeerd aan de hand van uw behoeften

Uw pomp wordt zo geprogrammeerd dat deze de exact benodigde dosis afgeeft, en de hoeveelheid medicatie kan daarbij anders zijn op verschillende tijden op een dag. Het kan zijn dat u 's nachts meer baclofen nodig heeft om uw spasmes onder controle te houden zodat u beter kunt slapen, en dat u 's morgens minder nodig heeft bij het verrichten van dagelijkse handelingen. Dit zal van persoon tot persoon verschillen. Uw arts kan de tijdstippen waarop de medicatie wordt afgegeven, aanpassen aan uw behoeften. De programmering kan ook van dag tot dag variëren om beter aan te sluiten bij bepaalde voorgenomen activiteiten. U heeft bijvoorbeeld minder of meer baclofen nodig op de dag dat u fysiotherapie krijgt.

Spasticiteitsbehandeling voor de lange termijn

Behandeling met een baclofenpomp zal uw ernstige spasticiteit of de onderliggende aandoening niet genezen, maar de therapie kan helpen uw spasmes op de lange termijn onder controle te houden en uw klachten te verlichten.^1,2

Het is omkeerbaar

De therapie kan door uw arts uitgezet worden, of indien gewenst, kan de pomp via een operatie verwijderd worden.

Bewezen therapie

Veel studies tonen aan dat intrathecale baclofen, toegediend door een intrathecale medicijnpomp, spasticiteit, spasmen en pijn kan helpen verminderen, en het functioneren en uw kwaliteit van leven kan helpen verbeteren.^2,9-34

Artsen schrijven ITB-therapie* al meer dan 30 jaar voor in Europa. Dezelfde pomp van Medtronic wordt wereldwijd ook veelvuldig gebruikt voor pijnmedicatie.

Wat u kunt verwachten

Intrathecale baclofen, toegediend via een intrathecale medicijnpomp, kan u helpen uw ernstige spasticiteitssymptomen onder controle te houden. Hierdoor kunt u misschien weer deelnemen aan dagelijkse activiteiten die hiervoor moeilijk of onmogelijk waren geworden. Denk hierbij onder andere aan:^{2,12,15,17,20,24,32,34}

• het (deels) terugkrijgen van uw onafhankelijkheid
• het beter kunnen lopen met minder of zonder gebruik van hulpmiddelen
• lopen met minder pauzes
• het gemakkelijker verplaatsen van bed naar rolstoel
• meer controle over uw handbewegingen, bijv. een glas goed kunnen vasthouden
• u makkelijker kunnen aankleden
• minder pijn ervaren als gevolg van spasticiteit
• het hebben van minder spasmes.

Risico's van ITB-therapie* ^{3, 4}

Volg de instructies van uw arts nauwgezet op, want het plotseling stoppen van de intrathecale baclofen (ITB)-therapie* kan resulteren in ernstige ziekteverschijnselen (ontwenningsverschijnselen) zoals hoge koorts, veranderde geestelijke toestand, spierstijfheid, en in incidentele gevallen kan dit tot gevolg hebben dat veel vitale organen niet meer functioneren en u kunt overlijden. Het is heel belangrijk dat u meteen contact opneemt met uw arts als u een van deze symptomen heeft.

Het is belangrijk dat u uw vulafspraken nakomt, zodat u niet zonder medicatie (intrathecale baclofen) komt te zitten, en dat u de eerste symptomen van baclofenontwenning kent en herkent. Sommige mensen lopen een groter risico op baclofenontwenning dan anderen; praat hier met uw arts over.

De bijwerkingen van ITB-therapie* (baclofenpomp) zijn meestal tijdelijk van aard en kunnen onder controle worden gebracht door de dosering intrathecale baclofen (het medicijn in de pomp) aan te passen.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

• spierzwakte;
• slaperigheid;
• misselijkheid;
• braken;
• hoofdpijn;
• duizeligheid.

Uitvallen van de pomp kan leiden tot een over- of onderdosering van baclofen.

Symptomen van overdosering

De signalen en symptomen van een overdosering zijn onder meer:

• extreme spierzwakte;
• sufheid;
• licht in het hoofd;
• duizeligheid;
• slaperigheid;
• ademhalingsproblemen;
• toevallen;
• lagere lichaamstemperatuur dan normaal.

Een forse overdosis kan leiden tot ernstige spierontspanning en in extreme gevallen verlies van bewustzijn dat kan overgaan in een coma. Neem onmiddellijk contact met uw arts op bij de eerste tekenen van een te hoge dosering.

Symptomen van onderdosering

De signalen en symptomen van een onderdosering zijn onder meer:

• terugkeer of toename van de spasticiteit en spierstijfheid;
• jeuk zonder uitslag;
• lage bloeddruk;
• licht in het hoofd;
• koorts;
• verandering van de mentale toestand;
• onduidelijke spraak;
• tintelend gevoel;
• bij mannen: langdurige, soms pijnlijke erectie.

In zeldzame gevallen bij zeer ernstige ontwenningsverschijnselen kan spierafbraak (rhabdomyolyse) en meervoudig orgaanfalen optreden. Neem onmiddellijk contact op met uw arts als u één van de bovenstaande symptomen opmerkt.

Risico's rondom de implantatie en het infusiesysteem

Het implanteren van een infusiesysteem brengt vergelijkbare risico's met zich mee als die van andere operaties, zoals pijn, infectie, kneuzing, bloeding, zwelling, lekkage van hersenvocht, hoofdpijn en/of verlamming.

Mogelijke complicaties die samenhangen met het infusiesysteem zijn:

• De katheter of pomp kan zich verplaatsen in het lichaam of in zeldzame gevallen kan de pomp door de huid heen naar buiten komen.
• De pomp kan ophouden te functioneren vanwege een lege batterij of storing van één of meer onderdelen.
• De katheter kan lekken, scheuren, knikken of losraken, wat kan leiden tot een onderdosering of volledige stopzetting van de ITB-therapie*. Plotseling stopzetten van de ITB-therapie* kan leiden tot:
  
  • hoge koorts;
  • veranderde geestelijke toestand;
  • spierstijfheid;
  • uitval van vitale organen of overlijden (in zeldzame gevallen);
  • terugkeer van de spasticiteit.

Het is belangrijk om te weten dat de pomp een alarm laat horen wanneer deze moet worden vervangen of wanneer de baclofen moet worden bijgevuld, of wanneer er een probleem is met de pomp. Voor het vullen en vervangen van de pomp zal uw medisch team het alarm niet afwachten en tijdig een afspraak met u plannen.

Informeer een arts of specialist vóór een medische ingreep of diagnostisch onderzoek (bijvoorbeeld MRI-scan, diathermie, etc.) altijd dat u een geïmplanteerde medicijnpomp heeft.

Terug naar boven

* Wanneer we het hebben over ITB-therapie, bedoelen we intrathecale baclofen (een spierontspannend geneesmiddel) die wordt toegediend door een intrathecale medicijnpomp. Medtronic levert alleen de intrathecale medicijnpomp en de katheter; de intrathecale baclofen wordt geleverd door een extern bedrijf.