Bij de behandeling van etalagebenen is het belangrijkste doel om de bloedstroom door uw slagaders te verbeteren. Aanpassing van uw leefgewoonten en het gebruik van geneesmiddelen kunnen hierbij helpen. Maar wanneer deze onvoldoende verlichting van uw pijn en symptomen geven, dan kunnen stents en/of chirurgische ingrepen wellicht een oplossing zijn.

Aanpassing van leefgewoonten en geneesmiddelengebruik

Door uw leefgewoonten en/of geneesmiddelengebruik aan te passen, kunt u mogelijk voorkomen dat u een operatie of andere ingreep moet ondergaan die gepaard kan gaan met extra gezondheidsrisico's en hoge kosten. Deze aanpassingen alleen werken wellicht niet om een betere doorbloeding van uw slagaders te bewerkstelligen en de klachten als gevolg van uw etalagebenen (perifeer arterieel vaatlijden) te verminderen. Uw arts kan u echter een aantal belangrijke adviezen geven.

• Aanpassing van leefstijl – Etalagebenen komen regelmatig voor bij rokers en mensen met diabetes. Als u rookt, is het belangrijk om te stoppen. Als u diabetes heeft, onderneem dan stappen om uw bloedsuikerspiegel omlaag te krijgen. Ook is het voor mensen met diabetes en etalagebenen belangrijk om hun voeten regelmatig te controleren en ze te beschermen tegen wondjes. Bij deze aandoeningen is er sprake van een vernauwing van de slagaders die vaak leidt tot een verminderde bloedstroom naar de benen en voeten, waardoor wondjes slecht genezen. Een gezond dieet en lichaamsbeweging zijn andere belangrijke leefgewoonteaanpassingen om de klachten van etalagebenen te helpen verminderen.

• Geneesmiddelen – Naast de aanbevolen leefstijlaanpassingen kan uw arts u geneesmiddelen voorschrijven (pillen) die verergering van de ziekte vertragen of enkele symptomen verlichten. Sommige geneesmiddelen kunnen worden gebruikt om uw cholesterol, bloedsuiker of bloeddruk onder controle te houden, terwijl andere de vorming van bloedstolsels in vernauwde bloedvaten helpen voorkomen. Het is belangrijk om te weten dat sommige geneesmiddelen – naast andere gezondheidsgerelateerde risico's – bijwerkingen kunnen veroorzaken.

Dotteren met geneesmiddel-gecoate ballon

Dotteren (angioplastiek) met een ballon die een coating met een geneesmiddel bevat (geneesmiddel-gecoate ballon - DCB), lijkt op de gewone dotterprocedure (ballonangioplastiek), alleen wordt er bij DCB een celgroeiremmende geneesmiddelcoating op de ballon aangebracht. Daarnaast bevat deze ook een hulpstof die de geneesmiddeloverdracht bevordert en restenose helpt te voorkomen. Restenose is het opnieuw vernauwd raken van een bloedvat op een plek die al eerder was behandeld. Het gebruik van een geneesmiddel-gecoate ballon kan na de behandeling celdeling tegengaan en de grootte van de nieuwe vernauwing (restenose) beperken.

Meer: Dotteren met geneesmiddel-gecoate ballon

Dotteren

Dotteren (ballonangioplastiek) wordt uitgevoerd in de katheterisatiekamer ("cathlab"). De arts injecteert via een kleine, dunne buis - een katheter - een speciale contrastvloeistof in uw bloedbaan. De contrastvloeistof zorgt ervoor dat de arts uw slagaders op een röntgenmonitor kan zien. Er wordt een instrument met een kleine ballon aan het uiteinde ervan, ingebracht via een slagader in uw been of arm en opgevoerd door de slagaders tot aan het vernauwde gebied. De ballon wordt opgeblazen waardoor de plaque tegen de slagaderwand wordt gedrukt; de slagader wordt geopend waardoor het bloed weer kan stromen. Daarna laat de arts de ballon leeglopen en wordt deze uit uw lichaam verwijderd.

Bij het dotteren wordt er
tijdelijk een ballon ingebracht in een slagader; de ballon wordt opgeblazen om de
plaque tegen de slagaderwand te drukken; de
slagader wordt geopend waardoor het bloed weer kan stromen.

Meer: Voordelen en risico's

Stent-therapie

Uw arts kan u het advies geven om een stent te laten plaatsen om uw verstopte slagader te openen. Een stent is een klein, ontplooibaar buisje met een gaasachtige structuur dat ondersteuning geeft aan de slagader en deze helpt open te houden.

Voor het implanteren van een stent is geen grote operatie (open chirurgie) nodig. De arts brengt een katheter in via een slagader in uw arm of been, op dezelfde wijze als bij het dotteren. Een speciaal ontworpen katheter brengt de stent naar het vernauwde gebied in de slagader. De stent wordt ontplooid, waardoor de plaque tegen de slagaderwand wordt gedrukt en de slagader wordt opengehouden door de gaasachtige buisstructuur. De katheter die gebruikt werd om de stent te plaatsen, wordt vervolgens verwijderd, maar de stent blijft permanent in uw slagader zitten om de bloedstroom te behouden.

Een stent is een uiterst klein, ontplooibaar gaasachtige buisje
dat steun geeft aan de slagader, waardoor de bloedstroom verbeterd.

Meer: Voordelen en risico's

Open chirurgie

Er zijn diverse soorten open chirurgische ingrepen die ook kunnen worden gebruikt om etalagebenen (PAV) te behandelen. Twee van de meest voorkomende operaties zijn endarteriëctomie (ingreep waarbij de plaque aan de binnenkant van een bloedvat verwijderd wordt) en bypass (omleidingsoperatie).

Endarteriëctomie

Een endarteriëctomie is een ingreep waarbij plaque direct wordt verwijderd van de binnenkant van de slagaderwand. Dit is de voorkeursbehandeling bij ernstige etalagebenen (perifeer arterieel vaatlijden).

Tijdens deze procedure maakt een arts een kleine incisie (snede) over de lengte van de verstopte of vernauwde slagader waarna de plaque fysiek wordt verwijderd. In sommige gevallen wordt het verstopte gedeelte van het bloedvat eveneens verwijderd. Nadat de plaque is verwijderd, wordt de slagader gesloten met hechtingen of met een patch die gemaakt is van uw eigen bloedvat of van synthetisch materiaal. Het bloed stroomt nu weer door de slagader en de wond wordt gesloten. Patiënten verblijven doorgaans één tot twee dagen in het ziekenhuis om daarna thuis verder te herstellen.

Voordelen:

• Een endarteriëctomie is effectief bij het herstellen van de bloedstroom en bij het verlichten van symptomen van etalagebenen.
• De behandeling heeft doorgaans een effect van meerdere jaren.

Risico's:

• De slagader kan opnieuw vernauwd of verstopt raken (restenose).
• U kunt een tijdelijke doofheid van de huid ervaren en zwelling rondom de wond.
• De operatie wordt doorgaans onder algehele narcose of met een roesje uitgevoerd, hetgeen gezondheidsrisico's met zich mee kan brengen.
• Complicaties als beroerte, infectie en trombosebenen (diep-veneuze trombose) komen voor.

Bypass

Uw arts kan ervoor kiezen om een bypass (omleiding) uit te voeren in ernstigere gevallen van etalagebenen waarbij de verstoppingen erg lang of erg verhard (verkalkt) zijn. Bij deze procedure wordt een graft gebruikt – een gezond bloedvat uit een ander deel van het lichaam of een synthetisch buisje – om de bloedstroom om het verstopte deel van de slagader heen te leiden, en die zo een nieuwe, blijvende omleidingsroute voor de bloedstroom vormt.

De procedure wordt in een ziekenhuis uitgevoerd onder algehele narcose. De arts maakt een kleine opening vlakbij de verstopping in de zieke slagader. De graft wordt vervolgens boven en onder de verstopping aangebracht (getransplanteerd) waardoor er een nieuwe doorgang voor de bloedstroom wordt gemaakt (bypass) die het bloed rondom het verstopte deel van de slagader leidt.

Tijdens de procedure kan de arts een angiografie (katheterisatie) of een echo maken om het omleidingsstuk te controleren op eventuele problemen en om er zeker van te zijn dat de bypass goed werkt. Patiënten blijven doorgaans meerdere nachten in het ziekenhuis en herstellen vervolgens thuis gedurende twee tot drie maanden.

Bypassprocedure

Voordelen:

• De operatie is effectief wat betreft het herstellen van de bloedstroom en het verlichten van symptomen van etalagebenen.
  
• De behandeling heeft doorgaans een effect van meerdere jaren.

Risico's:

• De operatie vereist een algehele narcose (tijdens de operatie bent u niet bij bewustzijn), hetgeen gezondheidsrisico's met zich mee kan brengen.
• Het betreffende bloedvat kan beschadigd raken.
• Uw herstelperiode kan lang duren.
  
• Er is een kans op infectie.

Volgende: Dotteren en plaatsing van stent