Obeziteyi Anlamak

Obezitenin bilimsel gerçeklerini keşfedin.

Obezitenin birçok nedeni vardır ve bazıları şaşırtıcı olabilir.

Obezite karmaşık bir hastalıktır. Fizyolojik, çevresel, genetik, ekonomik, sosyal ve psikolojik faktörlerden etkilenir. Bunların çoğu obezitesi olan bireyler tarafından tam olarak kontrol edilemez^1,2,3

obese woman Infront of obesity contributors illustration

Obeziteye katkıda bulunan şeyler

Kronik bir hastalık olduğu geniş biçimde kabul görse de obeziteyi etkileyen birçok faktör vardır ve bunların çoğu kontrol edilemez. Fizyolojik, çevresel, genetik, ekonomik, sosyal ve psikolojik faktörlerden etkilenir. Bunların çoğu obezitesi olan bireyler tarafından tam olarak kontrol edilemez.^1,2,3

Obezite hakkindaki efsanelerin çürütülmesi

Yanlış bilgiler, ayrımcılık ve damgalanma obezitenin her alanında, toplumun obezite hakkındaki düşüncelerinde ve obezitenin tedavi edilme şeklinde kendini hissettirir.⁶

Bilimsel gerçekler ile obezite efsanelerini ortadan kaldıralım.

Efsane: Obezite, kötü kişisel tercihlerden kaynaklanır

Obezite sadece politik, ticari, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleri olan sağlıksız gıda ve aktivite ortamından kaynaklanmaz.^1,2,3

Bu yaşam tarzı seçimleri, obeziteye yatkın bir kişinin biyolojik, psikolojik, sosyal ve ekonomik hassasiyetleriyle etkileşime girdiğinde obeziteye yol açabilir.⁵

Dolayısıyla, obezitenin nedenleri genelde herkes için farklıdır. Bu nedenlerin çoğu obezitesi olan birey tarafından kontrol edilemez.⁵

obese man thinking about healthy choices

Efsane: Zayıflamak sadece daha fazla egzersiz yapmak kadar basit bir konudur

Kilo verdiğinizde ve verdiğiniz kiloyu korumaya çalıştığınızda, vücudunuzdaki kilonuzu yöneten hormonlarda değişiklikler meydana gelir.^6,7,8,9

Bu değişiklikler, aynı sonuçları almak için daha az yemek yemenizi ve daha fazla egzersiz yapmanızı gerektirebilir. Ayrıca, hormonlarınız yeme isteğinizi artırır ve tokluk hissine ulaşmanız daha uzun sürer.^10,11

Dolayısıyla zayıflamaya devam ettikçe vücudunuz daha fazla kilo vermemeniz için direnir ve verdiğiniz kiloları geri almanıza çabalar. Vücudunuz sizin daha yüksek kilonuza geri dönmeniz için uğraşıyor.^7,8,12

Zayıfladıktan sonra vücudunuzun, eninde sonunda bunu yeni normal olarak görmesini bekleyebilirsiniz ancak bu olmaz.^8,11 Verdiğiniz kiloların tamamını veya bir kısmını geri alsanız bile metabolizmanız en az 6 yıl süreyle yavaşlar. Bu nedenle, işlev göstermek için normalde beklenenden daha az kilojül enerjiye (>2.000/gün daha az) ihtiyaç duyarsınız.⁹

Efsane: Obeziteniz çaba veya azim olmamasından kaynaklanıyor

Ayrı yerlerde yetiştirilen ikizler ve evlat edinilen çocuklar üzerinde yapılan araştırmalar, obezite riskinin %50-80 oranında genetik olduğunu gösteriyor.¹³

Genler ayrıca bir kişinin farklı diyetlerde ne kadar kilo vereceği ve egzersiz yapma isteği konusunda da rol oynar.¹⁴

obese woman and man infront of obesity gene illustration

Efsane: Obezite, tek başınıza başa çıkmanız gereken bir şeydir

Uygun tıbbi yardım olmadan kendi başınıza tedavi etmenizin beklendiği başka karmaşık kronik hastalıklar aklınıza geliyor mu?¹¹

Obeziteyi astım hastalığı gibi düşünün; astım hastalığı da genetik, fizyolojik ve çevresel nedenlere sahiptir.¹⁶

Doktorunuzun yardımı olmadan astımınızı tedavi etmeye çalışır mıydınız? Astım hastası olmaktan veya doktorunuzdan yardım istemekten utanç veya suçluluk duyar mıydınız?

Kronik hastalıklar tıbbi bakım ve tedavi gerektirir. Obezitesi olan bir bireyseniz, size en uygun ve etkili tedavi seçenekleri hakkında aile hekiminizle görüşmek bu konuda atabileceğiniz makul bir adımdır.¹⁵

Obeziteye bağli riskleriniz nelerdir?

Daha fazla bilgi alın

_Referanslar

_{1. Bray G, et al. Obesity: a chronic relapsing progressive disease process. A position statement of the World Obesity Federation, Obesity Rev 2017; 18(7); 715–23.}

_{2. Wolfenden L, et al. The challenge for global health systems in preventing and managing obesity. Obesity Reviews. 2019;(S2):185–193.}

_{3. Caterson I, et al. Gaps to bridge: Misalignment between perception, reality and actions in obesity, Diabetes Obes Metab 2019; 21(8): 1914–24.}

_{5. National Health and Medical Research Council (2013). Clinical practice guidelines for the management of overweight and obesity in adults, adolescents and children in Australia. Bulunduğu internet sitesi https://www.nhmrc.gov.au/about-us/publications/clinical-practice-guidelines-management-overweight-and-obesity, Erişim Tarihi Eylül 2019}

_{6. Action to prevent obesity and reduce its impact across the life course – Evidence Review. 2018. Available at https://www.racp.edu.au/docs/default-source/advocacy-library/racp-obesity-position-statement.pdf. Erişim Tarihi Aralık 2019}

_{7. Das B, Khan O. The myths of obesity. Int J Surg 2019; 68: 114–16.}

_{8. Sumithran P and Proietto J. The defense of body weight: a physiological basis for weight regain after weight loss. Clin Sci 2103; 124: 231–41.}

_{9. Fothergill E, et al. Persistent Metabolic Adaptation 6 Years After “The Biggest Loser” Competition.Obesity 2016; 24(8): 1612–19.}

_{10. Dhurandhar N. Stop the patient blame game: what actually causes obesity. Bulunduğu internet sitesi https://www.medscape.com/viewarticle/909500. Erişim Tarihi Eylül 2019.}

_{11. Schwartz M, et al. Obesity Pathogenesis: An Endocrine Society Scientific StatementEndocrine Rev 2017; 38: 267–96.}

_{12. Pilitsi E, et al. Pharmacotherapy of obesity: Available medications and drugs under investigation. Metab Clin Exp 2019; 92: 170–92}

_{13. Brandkvist M, et al, Quantifying the impact of genes on body mass index during the obesity epidemic: longitudinal findings from the HUNT Study. BMJ 2019; 366:14067}

_{14. Bray G, et al. The Science of Obesity Management: An Endocrine Society Scientific Statement. Obesity Rev 2018; 39; 79-132.}

_{15. Obesity prevention and management position statement 2019. Bulunduğu internet sitesi https://www.racgp.org.au/FSDEDEV/media/documents/RACGP/Position%20statements/Obesity-prevention-and-management.pdf. Erişim Tarihi Eylül 2019}

_{16. WHO ASTHMA Factsheet https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/asthma}