Wat is diepe hersenstimulatie (DBS)?

Diepe hersenstimulatie (DBS) wordt gebruikt voor de behandeling van bepaalde symptomen van de ziekte van Parkinson. 

Hoe werkt het

Bij DBS-therapie wordt gebruikgemaakt van een neurostimulator, vergelijkbaar met een pacemaker, die elektrische pulsen afgeeft aan specifieke doelgebieden in de hersenen. Stimulatie van deze doelgebieden helpt de hersendelen die de bewegingscontrole regelen, om beter te functioneren.

De neurostimulator, ook wel "hersenpacemaker" genoemd, wordt onder de huid in de borst of in de buik geplaatst (niet in de hersenen). De neurostimulator stuurt elektrische pulsen via hele dunne draden naar het gebied in de hersenen waar uw symptomen ontstaan.

Het DBS-systeem bestaat uit de volgende drie te implanteren onderdelen:

• Geleidingsdraad – Een geleidingsdraad bestaat uit dunne geïsoleerde draden met aan elk uiteinde een elektrode. Via een klein gaatje in de schedel wordt de geleidingsdraad in de hersenen geïmplanteerd. Met een speciaal kapje wordt de geleidingsdraad vastgezet en het gaatje afgedicht.
• Verlengkabel – De verlengkabel wordt aangesloten op de geleidingsdraad en onder de huid vanaf het hoofd via de nek naar het bovenste gedeelte van de borst geleid (of naar de buik indien de stimulator daar wordt ingebracht).
• Neurostimulator – De neurostimulator bevat een batterij en elektronica en wordt aangesloten op de verlengkabel. De neurostimulator wordt meestal vlak onder de huid van de borst onder het sleutelbeen geïmplanteerd. De chirurg kan ook besluiten om de neurostimulator in de buik te implanteren.

De neurostimulator genereert de elektrische pulsen voor de stimulatie. Deze pulsen worden via de verlengkabels en de geleidingsdraden naar de doelgebieden in de hersenen gestuurd.

Uw arts kan de sterkte van de pulsen draadloos regelen, waarmee hij/zij het effect van de instellingen van de neurostimulator kan controleren, en deze kan aanpassen aan uw individuele therapeutische behoeften.

BEDIENING VAN HET SYSTEEM

Mogelijk krijgt u van uw arts een klein patiëntenprogrammeerapparaat in zakformaat. Hiermee kunt u het systeem aan- en uitzetten door het een of twee seconden tegen de plek te houden waar de neurostimulator is geïmplanteerd (onder het sleutelbeen of in de buikstreek). Maar in de meeste gevallen staat de neurostimulator altijd aan.

Uw vragen – Diepe hersenstimulatie (DBS)

• Hoe werkt de behandeling?
• Welke onderdelen van het systeem worden geïmplanteerd?
• Kunnen de stimulatie-instellingen worden aangepast?
• Welke voordelen biedt de DBS-therapie?
• Wat zijn de mogelijke risico's van DBS?
• Geneest DBS mijn aandoening?

Hoe werkt de behandeling?

Bij DBS-therapie wordt gebruikgemaakt van een neurostimulator, vergelijkbaar met een pacemaker, die onder de huid in de borst of in de buik wordt geïmplanteerd en elektrische stimulatie afgeeft aan specifieke gebieden in de hersenen. De stimulatie die wordt afgegeven aan deze doelgebieden in één of beide hersenhelften, helpt de symptomen van uw aandoening te verminderen.

Naar boven

Welke onderdelen van het DBS-systeem worden geïmplanteerd?

De onderdelen van het DBS-systeem die geïmplanteerd worden, zijn:

• één of twee draden (geleidingsdraden), die in de hersenen worden geïmplanteerd;
• één of twee verlengkabels, die onder de huid vanaf het hoofd via de nek naar het bovenste gedeelte van de borst of naar de buik geleid worden;
• één neurostimulator of twee neurostimulatoren, die vaak vlak onder de huid in de borst onder het sleutelbeen geïmplanteerd worden en op de verlengkabels worden aangesloten. Afhankelijk van de lichaamsbouw van de patiënt kan de chirurg ook besluiten om de neurostimulator in de buik te implanteren.

Naar boven

Kunnen de stimulatie-instellingen worden aangepast?

Uw arts kan de neurostimulatorinstellingen en stimulatieniveaus van buitenaf aanpassen met behulp van een programmeerapparaat. Bij het DBS-systeem kan de arts u toestaan uw instellingen aan te passen met behulp van het DBS-patiëntenprogrammeerapparaat.

Naar boven

Welke voordelen biedt de DBS-therapie?

DBS kan helpen:

• de symptomen te verminderen, naast de symptoomverlichting door uw medicatie²;
• langer per dag een goede controle over uw bewegingen te hebben, zonder dyskinesieën (trekkerige, zwaaiende bewegingen van hoofd en armen)*^3,4,5;
• de hoeveelheid in te nemen geneesmiddelen te verminderen met tot wel 50%³;
• de symptomen te verminderen², maar de therapie stopt de voortgang van de aandoening niet.

*Gemeten door de UPDRS IV

Naar boven

WAT ZIJN DE MOGELIJKE RISICO'S VAN DBS?

De risico’s van DBS-therapie zijn onder andere de risico’s die aanwezig zijn bij elke hersenoperatie, bijwerkingen van de stimulatie en systeemcomplicaties.

Uw arts kan u meer informatie geven over deze en andere mogelijke risico’s en bijwerkingen. Veel bijwerkingen die samenhangen met de stimulatie kunnen worden onderdrukt door de stimulatie-instellingen aan te passen. Om de optimale stimulatie-instellingen te vinden kunnen meerdere vervolgafspraken nodig zijn.

Daarnaast moet de neurostimulator worden vervangen na een periode van maanden of jaren, afhankelijk van de mate van stimulatie die u nodig heeft. Indien de batterij leeg is, kan de neurostimulator worden vervangen tijdens een operatieve ingreep waarvoor u niet in het ziekenhuis hoeft te blijven overnachten.

De risico’s van de operatie zijn onder andere:

• verlamming, coma en/of overlijden;
• bloeding in de hersenen (intracraniale bloeding);
• lekkage van de vloeistof rondom de hersenen (hersenvocht);
• stuipen;
• infectie;
• allergische reactie op de geïmplanteerde materialen;
• tijdelijke of blijvende neurologische complicaties;
• verwardheid of concentratieproblemen;
• pijn op de operatieplaatsen;
• hoofdpijn.

Neem voor de volledige veiligheidsinformatie en risico's van DBS-therapie contact op met uw arts.

Naar boven

GENEEST DBS MIJN AANDOENING?

DBS-therapie kan sommige symptomen van uw aandoening verminderen, maar de therapie geneest niet de onderliggende oorzaak. Als de behandeling wordt gestaakt, keren uw symptomen terug.

Naar boven