Wat is hartfalen?

Hartfalen treedt op wanneer het hart niet voldoende bloed door het lichaam kan pompen. Als gevolg daarvan hoopt zich vocht op in de benen, longen en andere weefsels in het lichaam.

Definitie

Hartfalen, ook bekend als congestief hartfalen, is een aandoening of een verzameling van symptomen waarbij het hart onvoldoende bloed door het lichaam pompt.

Oorzaken

Hartfalen ontwikkelt zich meestal langzaam na letsel aan het hart. Voorbeelden van letsel zijn onder andere een hartaanval, te veel spanning op het hart door een jarenlange, onbehandelde hoge bloeddruk of een zieke hartklep.

Veelvoorkomende oorzaken van hartfalen zijn onder andere:

• aandoening van de kransslagaders (coronaire hartziekte)
• eerdere hartaanval (myocardinfarct)
• hoge bloeddruk (hypertensie)
• hartklepaandoening
• aangeboren hartwijking (d.w.z. een aandoening waar u mee geboren bent)
• vergroot hart (cardiomyopathie)
• ontsteking van de binnenwand van het hart (endocarditis)
• ontsteking van de hartspier (myocarditis)
• diabetes

Symptomen

De symptomen van hartfalen zijn niet altijd duidelijk. Sommige mensen hebben in de heel vroege fase van hartfalen helemaal geen symptomen. Anderen doen symptomen als vermoeidheid of kortademigheid misschien af als tekenen van ouderdom.

Soms zijn de symptomen van hartfalen echter duidelijker. Het hart is niet in staat op efficiënte wijze bloed door het lichaam te pompen en uw organen (bijvoorbeeld uw nieren en hersenen) van bloed te voorzien. Daardoor kunt u een aantal symptomen ervaren, waaronder:

Risicofactoren

Sommige mensen hebben een grotere kans op het ontwikkelen van hartfalen dan anderen. Niemand kan voorspellen wie hartfalen ontwikkelt, maar er zijn een aantal risicofactoren bekend. Zich bewust zijn van de risicofactoren en het raadplegen van een arts voor een vroege behandeling is raadzaam bij hartfalen. De risicofactoren van hartfalen zijn onder andere:

• hoge bloeddruk (hypertensie)
• hartaanval (myocardinfarct)
• hartklepafwijkingen
• vergroot hart (cardiomyopathie)
• voorgeschiedenis van hartaandoeningen in de familie
• diabetes

Diagnose

Alleen uw arts kan u vertellen of u hartfalen heeft en hoever de aandoening gevorderd is. Hij of zij bekijkt uw medische voorgeschiedenis, waaronder uw eerdere en huidige ziekten, het voorkomen van hartaandoeningen in de familie en uw leefstijl. Als onderdeel van het lichamelijke onderzoek controleert hij/zij uw hart, longen, buik en benen op tekenen van hartfalen.

Om de diagnose hartfalen uit te sluiten of te bevestigen, kan uw arts één of meerdere van de volgende diagnostische tests uitvoeren:

• echocardiogram
• elektrocardiogram (ECG)
• röntgenopnamen van de borst
• inspanningstest
• hartkatheterisatie

Als u hartfalen heeft, kan uw arts gedurende langere tijd uw ejectiefractie in de gaten houden. De ejectiefractie is het percentage bloed dat bij elke hartslag uit het hart gepompt wordt. Het is een belangrijke indicatie voor de gezondheid van uw hart en wordt regelmatig door artsen gebruikt om te bepalen hoe goed de pompfunctie van uw hart is.